Μαρία Κοκκινιώτη
Εκπαιδευτικός – Ειδική Παιδαγωγός
Κέντρο Υποστήριξης Μαθητών και Γονέων Mindset

Ένας σύντομος πρακτικός οδηγός για γονείς

Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, η θετική ή η αρνητική προσαρμογή του μαθητή στο Δημοτικό Σχολείο εξαρτάται από τις δεξιότητες που έχει αναπτύξει: κοινωνικές, συναισθηματικές γνωστικές και κινητικές. Αυτές οι δεξιότητες χρησιμεύουν ώστε να μπορέσει το παιδί να επεξεργαστεί τα ερεθίσματα του κοινωνικού περιβάλλοντος και να ανταπεξέλθει στις νέες απαιτήσεις.

Η φάση της προετοιμασίας του παιδιού παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιτυχή προσαρμογή αλλά και περεταίρω εξέλιξή του. Δεν λέει τυχαία ο σοφός λαός πως «η αρχή είναι το ήμισυ του παντός»…

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την προσαρμογή ενός Νηπίου στην Α΄Δημοτικού;

Όταν ένα Νήπιο ετοιμάζεται για τη μετάβασή του στο δημοτικό μας ενδιαφέρει να έχει αναπτύξει ικανοποιητικά γνωστικές ικανότητες, να έχει κατακτήσει προαναγνωστικές, προγραφικές και προμαθηματικές γνώσεις και δεξιότητες καθώς και να έχει καλλιεργήσει την κινητικότητά του (γενική και λεπτή κινητικότητα).

Κάνοντας το πρώτο βήμα: Η Προετοιμασία

Αρχικά χρειάζεται να ενημερώσουμε πλήρως τον μαθητή για τις αλλαγές που θα γίνουν στην καθημερινότητά του. Χρειάζεται να μιλήσουμε αρκετά με το παιδί μας και να ακούσουμε όλες τις ανησυχίες του.

Βοηθάει πολύ να τονίσουμε πως η αλλαγή του σχολείου και «το μεγάλωμα» είναι μια φυσική διαδικασία. Πολύ σημαντικό ρόλο στην προσαρμογή των παιδιών παίζει η Σχολική Ετοιμότητα του μαθητή. Όσο πιο καλά προετοιμασμένος αντιμετωπίσει την επερχόμενη αλλαγή, τόσο πιο θετικά συναισθήματα θα βιώσει κατά τη μετάβαση. Είναι ερευνητικά αποδεδειγμένο πως τα θετικά συναισθήματα συνδέονται με τη θετική προσαρμογή και τη σχολική επιτυχία.

Ποιες γνώσεις και δεξιότητες πρέπει να έχει κατακτήσει ξεκινώντας την Πρώτη Τάξη;

Ξεκινώντας με το παιδί μας την Πρώτη τάξη του Δημοτικού είναι πολύ σημαντικό να βεβαιωθούμε πως μπορεί:

• Να οργανώνει και να ταξινομεί πληροφορίες
• Να βάζει στη σωστή σειρά τις ημέρες, τους μήνες και τις εποχές
• Να μπορεί να ακολουθεί «περίπλοκες» οδηγίες, για παράδειγμα: κλείσε την τσάντα σου, άφησε το παιχνίδι πάνω στο τραπέζι, πάρε το μπουφάν σου και περίμενέ με στην πόρτα.
• Να ασχολείται οργανωμένα με μία δραστηριότητα
• Να έχει θετική στάση για το σχολείο

Πώς μπορώ να υποστηρίξω το Πρωτάκι μου;

Ένας μαθητής διαμορφώνεται μέσα από διαφορετικές εμπειρίες εκπαίδευσης – επίσημες και ανεπίσημες. Εμείς, ως γονείς, στο σπίτι μπορούμε να εμπλέκουμε τα παιδιά μας, σε καθημερινές δραστηριότητες που απαιτούν κινητικές, νοητικές, κοινωνικές δεξιότητες (συνεργασία, επικοινωνία), τη λογική σκέψη, την ανάληψη πρωτοβουλίας και την συνδυασμούς αυτών. Επιπλέον, φέρνοντας τα παιδιά σε επαφή με ποικίλες περιστάσεις της καθημερινότητας τα ενθαρρύνουμε να ασκούν δεξιότητες όρασης, ακοής, μνήμης, να αναπτύξουν τον λόγο και να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους.

Χρειάζεται να έχουμε πάντα στο μυαλό μας πως δεν αναπτύσσονται όλα τα παιδιά με τον ίδιο ρυθμό, συνεπώς δεν χρειάζεται να συγκρίνουμε το παιδί μας με άλλα παιδιά. Είναι πολύ σημαντικό, να υποστηρίζουμε τα παιδιά να εξελίσσονται σταδιακά, ακολουθώντας τον δικό τους χρόνο και τον δικό τους ρυθμό.

Εξασφαλίζοντας μία καλή επικοινωνία με το παιδί μας μπορούμε να ανακουφίσουμε όλες του τις αγωνίες κατά την προετοιμασία για το νέο ξεκίνημα. Επιπλέον, χρειάζεται να είμαστε ενήμεροι για τις γνώσεις και δεξιότητες που πρέπει να έχει κατακτήσει ώστε να διασφαλίσουμε την ομαλή ένταξή του στο νέο περιβάλλον.

«Η πρόοδος δεν μπορεί να έρθει χωρίς την αλλαγή. Κάθε αλλαγή συνοδεύεται από ένα μεγάλωμα, και, χωρίς μεγάλωμα δεν υπάρχει ζωή»

Gail Sheehy (διασκευή)